Geplaatst op 05 april 2021
Om aan de ruimtevraag van lichte elektrische voertuigen te voldoen zijn belangrijke keuzes nodig voor de plek op de weg. In principe kan alles, maar vanuit verkeersveiligheid is niet alles wenselijk. Dat was de conclusie van de tweede bijeenkomst op 25 maart in een serie van verdiepende webinars over micromobiliteit.
Over ongevallencijfers met light electric vehicles (LEV’s) is in Nederland nog niet veel bekend. Als het over e-steps gaat is situatie hier ook uniek, immers de introductie is nog geen gemeengoed. In het buitenland is meer onderzoek gedaan, maar de resultaten spreken elkaar deels tegen.
Eerste spreker tijdens dit webinar was Peter van der Knaap (directeur SWOV). Hij ging in op de kansen en uitdagingen van de diversiteit aan vervoermiddelen. De LEV’s dragen bij aan meerdere doelstellingen: gezondheid, inclusiviteit, ruimtegebruik, en heel belangrijk duurzaamheid (CO2-reductie). Hierover ging zijn stelling: De toelating van nieuwe, innovatieve (lichte elektrische) voertuigen moet bijdragen aan het realiseren van maatschappelijke doelen, waaronder in elk geval veiligheid en duurzaamheid. Vrijwel iedereen kon zich hier in vinden.
Volgens een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid moet innovatie niet op zichzelf staan. Het gaat om geen uitstoot én geen slachtoffers. En het gaat niet alleen over veiligheid van de individuele bestuurder, maar ook over de veiligheid van passagiers en medeweggebruikers, benadrukt Peter. De praktijk in Stockholm heeft hem geleerd dat de e-step fun is, maar dat de step met intelligente aanpassing van de snelheid (ISA) ook een veilig vervoermiddel kan zijn.
Lastig vraagstuk
Esther van Garderen (algemeen directeur Fietsersbond) kwam er in haar presentatie eerlijk voor uit dat zij het dossier over LEV’s een ‘donders lastig vraagstuk’ vindt. “Je kunt het fietspad maar 1x weggeven.” Haar stelling was: Een moeder met een bakfiets moet 4 kinderen tegelijkertijd mogen vervoeren. Ook hier waren er veel medestanders, maar de stelling was iets controversiëler dan die van Peter.
Dilemma onder andere voor nieuwe toetreders is dat ‘de fietser’ niet bestaat. Esther is geen fan van deelscooters, die staan hinderlijk in de weg als ze niet worden gebruikt. Bovendien laat de duurzaamheid van de deelscooters te wensen over. De e-step in Oslo heeft een levensduur van zes weken.
Gesproken werd over kansen van ’30 als nieuwe norm, tenzij’. Esther had er wel fiducie in dat Gebiedsontsluitingsweg 30 km/uur (GOW30) gaat werken, vooral in combinatie met ISA. Peter van der Knaap herkende de wens: je wilt af van drukke straten waar een mengvorm van 50 km/uur én fietsen geldt. Maar pas op, met GOW30 loop je extra risico’s voor fietsers als er zware en brede LEV’s worden toegestaan. Laten we niet de fout met de snorscooter herhalen.
Bak- en vrachtfietsen
Na een korte introductie over zijn passie voor de fiets ging Jos Sluijsmans (namens cargo-bikes Fietsdiensten) in op de kansen van bak- en vrachtfietsen. Micromobiliteit is dé oplossing voor een groot aantal problemen. Verkeersproblemen ontstaan door de (vracht-/bestel-) auto. Bijna alle deelnemers van het webinar waren het eens met de stelling: De extra ruimte die we nodig hebben in de stad voor innovatieve lichte en veilige elektrische voertuigen, moet ten koste gaan van de auto en niet van de voetganger en fietser.
Investeringen gaan vaak naar de auto in plaats van actieve modaliteiten, zoals fietsen en lopen. Aan de hand van de foto’s in zijn presentatie schetste Jos een beeld van vele vormen van dienstverlening met bak- en vrachtfietsen. Van het aanbieden van vers geperst sinaasappelsap tot schilders en meervoudig personenvervoer.
Na de drie sprekers vroeg Eric de Kievit (CROW) om een eerste reactie aan Kate de Jager van het Ministerie van IenW, verantwoordelijk voor het LEV-kader. Zij herkende de dilemma’s. Inderdaad donders lastig, een complexe puzzel. Verkeersveiligheid is belangrijk. Bij afwegingen over de breedte van LEV’s op het fietspad en de plek op de weg moeten ook andere categorieën zoals brom-snorfiets en speed-pedelecs worden meegenomen. Dat leidt tot moeilijke keuzes. Een mogelijke helmplicht ligt gevoelig. Dan gaan minder mensen fietsen en gooi je het kind met het badwater weg.
Het volledige webinar is terug te kijken via deze link.