Topsector Logistiek: Terugblik bijeenkomst Logistieke Efficiëntie: praktische tips voor meer efficiency

Potentie om te verbeteren

“We moeten dingen structureel anders doen als we efficiënter willen werken”, concludeert Guido bij zijn inleiding. “We zijn nu nog heel afhankelijk van vragen van afnemers en opdrachtgevers. Door het gesprek aan te gaan en samen te zoeken naar oplossingen valt er nog veel te winnen. Want de potentie om het beter te doen is er zeker. Als Topsector ondersteunen we dit onder andere met het programma Logistieke Efficiëntie. Hierin onderzoeken we in diverse communities hoe we verlies inzichtelijk kunnen maken. Ook kijken we hoe we drempels kunnen slechten om tot snelle, geautomatiseerde analyses te komen en afstemming in de keten eenvoudig te maken. De inzichten die we hier opdoen worden omgezet in tools en praktische handvatten, zoals Carbon Footprinting, KPI’s en de Transport Performance Database. Er ligt al een mooie basis waarmee de branche hun logistieke efficiëntie verder kan verbeteren om duurzaam concurrerend te blijven.”

Data geven inzicht om te verbeteren

Het woord is aansluitend aan Laura van Hal, die als senior consultant bij Buck Consultants International diverse communities Logistieke Efficiëntie begeleidt namens de Topsector. Zij maakt aan de hand van een aantal nieuwsberichten zichtbaar dat er daadwerkelijk noodzaak tot actie is: de Nederlandse wegen slibben dicht. “Vaak heb je wel vermoedens waar er verlies in je operatie zit, maar data geven je echt inzicht. Waar rij je leeg? Voor welke klant? Waar en wanneer sta je in de file? Bij welke klant moet je lang wachten? Door het verlies in je vervoerscapaciteit nauwkeurig te identificeren, kan je die ook aantonen richting je klant. Wij werken daarvoor bijvoorbeeld met de software van BigMile. Daarin zie je ook meteen wat het effect is als je dingen anders doet. Bovendien kan je je eigen prestaties hierin benchmarken. Je hebt daarvoor bestaande data nodig uit je TMS en boordcomputer, maar die krijgen pas gewicht als ze aan elkaar zijn gekoppeld. Dat is wel de grootste uitdaging.”

Praktijktips voor een efficiëntere logistiek

Maar waar begin je, om die logistieke efficiëntie te verbeteren? Begin klein, tipt Laura. “Begin eerst met een wagen, voor een maand en kijk eens hoe dat gaat. Zo leer je de data goed kennen. Keep it simple. Betrek IT-partijen of je eigen IT-afdeling bij het proces, zodat zij systemen kunnen koppelen. Maar zij kunnen bijvoorbeeld ook geozones instellen, waarbij klanten geautomatiseerd een bericht krijgen zodra je hun zone inrijdt. En door tijdsloten in je systeem op te nemen, zie je bijvoorbeeld ook wat de gevolgen ervan zijn.”

In de praktijk zijn er verschillende mogelijkheden om de logistiek efficiënter te maken, aldus Laura. “Dat begint al met producten zo ontwerpen dat je ze zo efficiënt mogelijk kan vervoeren. Ga ook met de klant in gesprek over het transport. Een mooi voorbeeld hiervan is de firma Rabelink Logistics die met hun klant Alpha Deuren tot de conclusie kwam dat ze driedubbel-laags konden beladen: een flinke besparing. Maak daarnaast afspraken in de keten. Haal retouropdrachten bijvoorbeeld minder vaak op. Bel voor de levering voor een bevestiging. Of kijk of je spreiding door de week kan krijgen zonder dit ten koste te laten gaan van de dropdichtheid. Vraag ook chauffeurs om hun ervaringen. Dan hoor je dingen als: de locatie is niet bereikbaar met een vrachtwagen of je kan die klant beter aan een andere route toevoegen. Betrek ook de planner bij het proces, zodat die zich realiseert wat CO₂-technisch handig is. Of iemand van sales, zodat die voortaan een ander gesprek voert met de klant.”

Communities Logistieke Efficiëntie

“In de communities Logistieke Efficiëntie delen we al dit soort kennis en ervaringen met behulp van data-analyses. De communities vormen een veilige omgeving waarin bedrijven van elkaar leren, elkaar inspireren en in sommige gevallen samen actie ondernemen. De data-analyses zelf zijn vertrouwelijk, die worden niet met elkaar gedeeld. Het is aan de deelnemers welke acties ze ondernemen, maar de voordelen van logistieke efficiëntie zijn duidelijk: minder uitstoot en kosten en een hogere klanttevredenheid”, sluit Laura haar verhaal af.

Opties voor CO₂-besparing

Aansluitend treden Ragnar Klabbers, senior consultant bij Districon, en Jan Vieveen, projectleider bij Van der Wal, voor het voetlicht. Samen begeleiden zij een project om in samenwerking met alle betrokken partijen de efficiëntie in de ketens te verbeteren waarvan Van der Wal onderdeel uitmaakt. De nadruk ligt daarbij vooral op CO₂-reductie door minder lege kilometers te rijden. Zij zien een aantal opties om CO₂ te besparen in de logistiek. Ragnar: “De inzet van zero-emissie vrachtwagens zou veel milieu- en CO₂-uitstootproblemen oplossen, maar dat is morgen nog niet geregeld. In de tussentijd moeten we dus ook met andere dingen aan de slag.”

“Door te investeren in modernere trucks kom je al tot zeven procent brandstofbesparing”, weet Jan. “En als chauffeurs hun rijgedrag aanpassen bespaar je nog zo’n vijf procent. We zijn daarnaast gaan rijden met LZV’s, met lange zware vrachtwagens. Dat levert ons zonder enorme investeringen direct de enorme CO2-besparing op van 35%.”

Ragnar: “Ook lege retourkilometers beter benutten kan een hoop opleveren. Wij hebben daar nu speciaal extra mensen voor aangenomen. Van der Wal stuurt primair op de reductie van lege kilometers, ook als dit ten koste gaat van extra rendement.”

Lege trucks

Zaken als tijdvensters, deelladingen, de noodzaak van specifiek materiaal, last minute lading, waardoor geen retourlading te vinden is, een chauffeur die iedere dag naar huis moet om te slapen en een grillig afleverpatroon; het zijn allemaal redenen waarom zo’n dertig tot zestig procent van de vrachtwagens leeg rondrijdt.
De Load Performance Index, het percentage van de trailer dat gevuld is, kan helpen ruimtes te vullen, maar het blijft een uitdaging, vindt Jan. “In de praktijk blijkt dat de data lang niet altijd overeenkomen met de werkelijkheid. Als er allemaal pallets met één enkel doosje op de laadvloer staan, geeft het systeem aan dat de truck vol is, maar niets is minder waar. We moeten uitgaan van data, maar constateren dat die nooit 100% kloppen of het hele verhaal vertellen. Dit een deel van de complexiteit waarmee we moeten omgaan.”

Besparing door samenwerking

Toch vallen er zeker efficiencyslagen te slaan, blijkt wel uit de samenwerking van Chep met Van der Wal. Jan: “Onze LZV reed een deel van de ritten dagelijks leeg. We hebben Chep onder bepaalde voorwaarden aangeboden een deel van de lege kilometers voor een scherp tarief te vullen.” De resultaten zijn uitermate gunstig te noemen. “De inzet van LZV’s en flexibele venstertijden leiden tot 35% efficiëntere ritten, die zich vertalen in forse kosten- en CO2-uitstootreducties. Dubbele winst dus! Daar plukt ook Chep de vruchten van. Van de Wal is inmiddels met Chep in overleg om de afspraken op meer bestemmingen toe te passen.”

Besparingsmogelijkheden

“Wat ook goed werkt, is dagelijks met het hoofd planning om de tafel te zitten en zo stapsgewijs een BI dashboard te ontwikkelen”, weet Jan. “Dat leidde tot een besparing van vijf procent op lege kilometers. Daarnaast blijken chauffeurs die normaal thuis slapen soms best bereid om tegen een vergoeding een of twee keer per week onderweg te slapen. Daarmee bespaar je tien procent aan lege kilometers per dag. Daarnaast onderzoeken we momenteel met de TU Eindhoven of we AI kunnen inzetten en ontwikkelen we daarvoor een tool. Voor eenvoudige nachtplanningen lukt dat al goed. AI maakt die planning in vier seconden, terwijl een nachtplanner er ruim twee uur voor nodig had.”

65% CO₂-reductie

Ragnar: “Als we echt met de opdrachtgever in overleg gaan over uitvoeringsparameters en over opdrachten tijdig aanleveren, zodat we combinaties kunnen vinden én we waar mogelijk LZV’s kunnen inzetten, dan acht Van de Wal een CO₂-reductie van 65% in 2030 ten opzichte van 2008 zeker realistisch. Daarbij is ook de inzet van AI als planningsondersteuning is relevant. Allereerst om planners te ontlasten, maar ook om niet eerder toegepaste combinaties van opdrachten te vinden. Met flexibiliteit kunnen we een hoop bereiken.”

Schaarste leidt tot inefficiency

Een van de opmerkelijkste conclusies die bij de discussie aan het eind van de bijeenkomst naar voren kwam, was dat de efficiëntie in het geval van schaarste juist afneemt. We hebben momenteel met schaarste te kampen, maar in plaats van efficiënter te werken, claimt iedereen die het kan betalen capaciteit voor zichzelf. Iedere beschikbare chauffeur en vrachtwagen wordt ingezet, ongeacht de kwaliteit en duurzaamheid. Leeg terugrijden is geen probleem, want de volgende lading staat alweer te wachten. Alles staat onder druk. De hoop wordt uitgesproken dat door de nieuwe milieuwetgeving en de beprijzing van CO₂ er een nieuw speelveld zal ontstaan, waarin logistieke efficiëntie wél lonend is. Jan: “Klanten zullen dan zeker toeschietelijker zijn om hun eisenpakket bij te stellen.” Al met al was het weer een leerzame bijeenkomst, die de deelnemers bewust maakte van de mogelijkheden om het logistieke proces te optimaliseren.

Meepraten of meedoen?

Wil je meer weten over logistieke efficiëntie of met je bedrijf meedoen met een van de communities? Bekijk hier de presentaties terug of neem dan contact op met Chris Beezemer.