Maandag 31 oktober waren we te gast bij het ministerie van IenW om met het netwerk van Connekt te praten over de implementatie van autonoom vervoer in Nederland.

Allereerst stond uitwisseling centraal over belangrijke veranderingen die plaatsvinden op het gebied van autonoom rijden. We werden meegenomen in de Europese ontwikkelingen rondom de GSR en de ADS Implementing Act. Met deze reguleringen hebben we voor het eerst Europese regelgeving die het mogelijk maakt om het daadwerkelijk geautomatiseerd vervoer te kunnen implementeren. 

Daarbij speelt natuurlijk de vraag: Hoe houden we grip op de verkeersveiligheid wanneer Europees goedgekeurde systemen op de Nederlandse weg komen te rijden. Wat wordt er van een wegbeheerder verwacht om de software zo optimaal mogelijk te laten functioneren? Het is daarom belangrijk om veel informatie te verzamelen en door te geven aan Europa en OEMs welke situaties er in Nederland allemaal zouden kunnen ontstaan. RWS heeft als wegbeheerder al een document opgesteld van wat je allemaal tegen zou kunnen komen op de weg, zowel het basale als de one-offs. 

IenW heeft onder andere de volgende ambities op de korte termijn: 
  • Aanwijzen gebieden: we willen alsnog een gefaseerde uitrol, dus dan wordt het de vraag welke gebieden we dan als eerste zouden kunnen doen en hoe je dat dan in wet- en regelgeving giet. 
  • Testen op openbare weg mogelijk: willen we bepaalde dingen juist in Nederland testen omdat je die in het buitenland niet hebt. Denk aan turborotondes, grote stromen fietsers, etc. 
  • Vaardigheden & verantwoordelijkheden: hoe ga je in de wet regelen dat de verdeling tussen de verantwoordelijkheid mens/voertuig goed geregeld is? Hoe moet je dat in wetten opnemen en hoe moet dat dan gehandhaafd worden? 
  • Kansen voor Nederland optimaal benutten door de inzet op use cases: wat zijn nou de use cases waar wij als Nederland op willen inzetten en de meeste kansen in zien. Evaluatie: wat zijn de doelen en behalen we die ook? Internationale regelgeving: we hebben afgelopen jaren als NL best veel ingezet op testen en dat zie je nu ook echt terug. De EU wet- en regelgeving komt best overeen met inzichten uit NL. 
  • Er wordt een tijdlijn gemist: die tijdlijnen zijn in wording, maar ze staan nog aan het begin. Maar denk aan 2-3 jaar. 

Ook de regio’s hebben behoefte aan een visie en plan van aanpak. De werkgroep CAV binnen de Krachtenbundeling staat aan de lat om een visie te ontwikkelen. Het uitgangspunt hierbij zijn de maatschappelijke waarden. Waar doen we het eigenlijk voor? Want we willen echt wel dat het een positieve impact gaat hebben. Gezamenlijk leren om vervolgens maatschappelijke waarden te creëren. Dingen als chauffeurstekort, verkeersveiligheid, etc. Begin dit jaar heeft de werkgroep 4/5 belangrijkste maatschappelijke waarden gedefinieerd waar we het voor kunnen doen. Tweede stap: stel er komt CAV, waar heeft het dan belangrijkste waarde? Nut en noodzaak? Wat zijn 7/8 kansrijke toepassingen die wij zien? 

  • Goederenvervoer op een vaste route van hub tot hub, terminal tot terminal, misschien in de nacht. 
  • Bussen: veel vrijliggende busbanen, buiten de stad, van hub tot hub. 
  • Bezorgrobot: autonome stadsdistributie 
  • ISA en ALKS 
  • Personenvervoer op de last mile, vooral in dunbevolkte gebieden. 
  • Valet parkeren 
  • Digitale verkeersmanagement (vooral toekomst, nu kaders gesteld). 
  • Slim sturen, intelligente toegang (vooral toekomst, nu kaders gesteld) 

De Krachtenbundeling hoopt dit jaar al een visie neer te zetten. Dan in 2023 met markt samen rond de tafel om use cases daadwerkelijk versnelling te geven. Natuurlijk als overheid wel bepaalde randvoorwaarden die geborgd moeten worden. Toelating, data & privacy, fysieke en digitale infrastructuur, bouwen van ecosystemen voor kennisdeling en beheer. 

Die visie en ambities zijn een iteratief proces: liefst elke 2 jaar herhalen om bij maatschappelijke waarden te blijven en om nieuwe use cases te identificeren. 

Vervolg 

Al deze ambities kan een partij niet alleen oppakken. Samenspel tussen Europese Commissie, de Lidstaten, de regio’s en steden maar zeker ook het bedrijfsleven is noodzakelijk om een optimale balans te vinden tussen maatschappelijke meerwaarde en businesscases bij de implementatie van deze nieuwe vorm van mobiliteit. Het gesprek wat volgde op de presentaties van IenW, RDW, Krachtenbundeling werkgroep CAV en Rijkswaterstaat ging met name over de verschillende use cases en de noodzaak van standaardisatie in C-ITS in Europees verband. Ook verantwoordelijkheden van fabrikanten, wegbeheerders en weggebruikers blijft een ingewikkeld onderwerp. Er is behoefte aan verdere dialoog over dit onderwerp. Connekt organiseert 13 december 2022 een CCAM Kennissessie met MAPtm in Delft. Hier krijg je een overzicht van de technologieën op Autonoom Rijden in de wereld die afgelopen jaar zijn gepresenteerd op verschillende vakbeurzen en congressen.