Geslaagd ITS Forum 2018 over verkeersmanagement

Ongeveer 300 experts uit 21 verschillende landen kwamen 14 en 15 november 2018 bijeen om tijdens het ITS Forum 2018 te luisteren naar en te discussiëren over ‘Traffic Management in a Changing World’. Het Forum werd georganiseerd door Rijkswaterstaat als partner in het Europese ITS Platform en de ITS Corridor projecten, en vond plaats in het LEF Future Centre in Utrecht.

Opening door Minister van Nieuwenhuizen

Het congres werd geopend door Minister Cora van Nieuwenhuizen die in haar speech aangaf dat Europese samenwerking essentieel is voor verkeersmanagement. Wegautoriteiten hebben verschillende, maar even belangrijke, rollen. Verkeersmanagement zal moeten veranderen. De kerntaak blijft het managen van de wegcapaciteit, bijvoorbeeld bij ongevallen, wegwerkzaamheden en gladheidsbestrijding; belangrijke diensten die dagelijks levens besparen. De focus komt meer te liggen op data-uitwisseling en nauwere samenwerking tussen publieke en private dienstverleners. De minister noemde ook de prioriteiten voor Nederland: effectiviteit, technologische neutraliteit, praktische toepassingen en samenwerking – over grenzen, merken en systemen heen. En hierbij zal zij ervoor zorgen dat de data met zorg worden gebruikt: privacy en databeveiliging zijn harde voorwaarden.

Foto: Gab Franken

De tweede keynote speech werd uitgesproken door Federica Polce, coördinator van het ITS Platform namens het Italiaanse Ministerie van Infrastructuur en Transport. In haar toespraak noemde ze de goede resultaten van het ITS Platform en de ITS-corridor projecten en zij benadrukte hierbij het belang van de aanwezigheid van wegbeheerders en stakeholders in het ITS Forum: het Europese ITS Platform vertegenwoordigt wegautoriteiten en wegbeheerders en moet gebaseerd zijn op daadwerkelijke implementatie-activiteiten, omdat wij streven naar betere mobiliteit voor de burgers.

Na de twee keynote speeches volgde een aantal korte interviews met Matthew Baldwin (Deputy DG voor Mobiliteit en Transport, Europese Commissie), Serge van Dam (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), Nick Cohn (TomTom) en Roberto Arditi (Europese ITS Platform).

De discussie liet vooral het belang zien van het beschikbaar stellen van data, de kwaliteit van data en de noodzaak om samen te werken. Begrip en respect voor elkaars business cases is dan een eerste vereiste. Aan het einde van de openingssessie vond een flashmob plaats die de voordelen van de ITS-corridors zichtbaar maakt aan de hand van ‘Peter Postman’, die virtueel door de corridors reisde als vrachtwagenchauffeur, forens en tijdens de vakantie met zijn caravan.

Tweede dag

Op de tweede dag van het ITS Forum gaf Herald Ruijters, directeur Investeringen, Innovatief & Duurzaam Transport – DG-Move, een keynote speech. Hij begon vanuit een historisch perspectief, waarbij hij het belang van een ‘connected Europe’ benadrukte, ook in het licht van de aanstaande Brexit. De Connecting Europe Facility (CEF) is een belangrijk instrument om die connectiviteit te bereiken. De Europese Commissie werkt aan een interne Europese vervoersruimte, waarbij de ‘harde’ infrastructuur van de CEF-corridors wordt geïntegreerd met een digitale laag van diensten en implementaties op de ITS-corridors. Dit komt ook tot uitdrukking in het nieuwe EC-budget voorstel: in het nieuwe CEF-programma (2021-2027) wordt een veel groter deel van het budget gereserveerd voor ITS.

Foto: Gab Franken

Hierna benadrukte Jan Willem Tierolf (Rijkswaterstaat) het belang van de digitale laag van ITS-diensten op de Core Network Corridors. ITS is een kosteneffectief instrument om de verkeersveiligheid en intermodaliteit te verbeteren en tegelijkertijd de congestie en uitstoot te verminderen.

Pierpaolo Tona (INEA) toonde een aantal kerncijfers over het huidige CEF-programma: er zijn 651 projecten gefinancierd met een totaal budget van 22 miljard euro, waarvan 48 (C-)ITS-projecten. Hij maakte ook duidelijk dat het CEF-programma meer is dan alleen maar financiële ondersteuning. Het geeft een impuls aan investeringen in (C-)ITS en het ondersteunt Europese harmonisatie en de implementatie van de ITS-richtlijn. Maar net zo belangrijk: het resulteert in directe voordelen voor de Europese burgers en leidt tot concrete samenwerking tussen Europese lidstaten.

In de hierop volgende paneldiscussie met Herald Ruijters en de coördinatoren van de ITS-corridor projecten was de kernvraag: ”Hoe kun je de samenwerking tussen de CEF Core Corridors en de ITS-corridor projecten versterken?”. Eerstgenoemde corridors zijn gericht op de ‘hardware’ (harde infrastructuur), terwijl de laatstgenoemde corridors betrekking hebben op de ‘software’. Al snel werd duidelijk dat de aanwezige kennis van de deelnemers aan het ITS Forum aangewend moet worden om de prestatie van het TEN-T netwerk te verbeteren: Ruijters nodigde het ITS Platform en de ITS-corridor projecten uit om hun kennis en ambities te delen met de Core Network Corridors, en om een actieve rol te spelen in de Core Network Corridor Fora.

In de afsluitende sessie nam een aantal externe stakeholders deel aan een paneldiscussie. Isabelle Vandoorne (DG MOVE), Astrid Weij (Polis/Provincie Utrecht), Steve Phillips (CEDR), Emanuela Stocchi (IBTTA), Christophe Nicodème (ERF), Malika Seddi (namens ASECAP) en Johanna Tzanidaki (namens TISA) bespraken vooral de rol van de private markt versus die van de overheid. Overheden belonen liever dan dat ze straffen. Private partijen spelen een steeds belangrijkere rol in verkeersmanagement, dus wegbeheerders moeten de rol van dirigent op zich nemen. Zij moeten de maatschappelijke waarde van nieuwe technologie bewaken en eventuele nadelige effecten voorkomen. Ook werd in deze discussie opnieuw het belang van het delen van data onderstreept.

Het ITS Forum 2018 werd afgesloten door Johan Diepens (Mobycon) met een presentatie over ITS en de Nederlandse cultuur: op ludieke wijze kwam hij de zaal binnen fietsen en gaf hij de aanwezigen een indruk van de Nederlandse fietscultuur ‘van wieg tot graf’. Maar ook dat ITS zijn weg heeft gevonden naar het fietsdomein, zoals bijvoorbeeld fietsparkeerverwijssystemen, floating bicycle data en de connected fiets.

Naast de drie plenaire sessies bood het ITS Forum 15 parallelle sessies met 89 presentaties over verschillende onderwerpen:

• Verkeersmanagement: het bredere perspectief
• Verkeersinformatiediensten
• Data (Nationale Toegangspunten, Floating Car Data)
• C-ITS en autonoom rijden
• Automatisering in verkeersmanagement en in verkeerscentrales
• Intelligent goederenvervoer
• Evaluatie en toekomstscenario’s.

Na het ITS Forum konden de deelnemers met de bus mee naar Noordwijk voor een excursie naar het Galileo Reference Center.

De samenvattingen en presentaties van de sessies en een foto-impressie van het ITS Forum 2018 zal eind november 2018 beschikbaar zijn op http://www.itsforum2018.eu.