Sinds kort is de groep Transport Engineering and Management van de Universiteit Twente lid van Connekt. Eric van Berkum, professor aan deze universiteit en hoofd van deze groep vertelt dat er binnen de Universiteit Twente verschillende onderzoeksgroepen zijn die zich met aspecten van mobiliteit bezighouden. “Die groepen zijn ook weer verspreid over verschillende faculteiten. Ik ben zelf verbonden aan het departement Civil Engineering van de faculteit Engineering Technology. Maar ook bij elektrotechniek, technische bedrijfskunde, informatica, industrieel ontwerpen en geo-wetenschappen zijn groepen die zich bezighouden met mobiliteit. Deze verschillende groepen werken wel met elkaar samen.

In het onderwijs bieden we de bachelor Civil Engineering aan, en de master Civil Engineering and Management. Deze laatste bestaat uit verschillende tracks met daarbinnen twee profielen op het gebied van mobiliteit. Eén profiel is meer richting ruimtelijke (geo) wetenschappen, de andere is meer richting technische bedrijfskunde. Hierbij is veel aandacht voor wiskundige optimalisatie en het gebruik van data. Overigens, binnen onze gehele opleiding en ook ons onderzoek is veel aandacht voor smart mobility, met steeds een sterke de link naar ICT. Dit geldt voor in beginsel alle soorten verkeer. En ons onderzoek is onderdeel van het Digital Society Institute van de Universiteit Twente. Ik zie hier ook voldoende mogelijkheden voor samenwerking binnen Connekt.”

Wat voor ontwikkelingen zie je op dit moment op het gebied van smart mobility?

“De laatste jaren ging veel onderzoekscapaciteit en onderzoeksgeld naar automatisch rijden, en dat onderwerp zal zeker actueel blijven. Meer algemeen geldt dat het gebruik van sensoren, en daarmee allerlei soorten data steeds belangrijker wordt. We krijgen steeds beter inzicht in bijvoorbeeld goederenstromen, maar ook in het gedrag van voertuigen en van reizigers. Met dit inzicht biedt ICT mogelijkheden voor beter management, bijvoorbeeld om met betere voorspellingen tijdiger te kunnen ingrijpen. Maar ook door het geven van incentives aan reizigers om hun gedrag aan te passen. Wij houden ons nadrukkelijk bezig met het verbeteren van het verkeer en vervoerssysteem met de inzet van ICT. Daarbij gaat het over alle vervoerwijzen, dus zowel auto als openbaar vervoer, met recentelijk ook nadrukkelijk veel meer aandacht voor de fiets.”

Kun je iets meer vertellen over smart bikes?

“We zijn onlangs een samenwerking gestart met de ACCELL Group, met daarin een aantal fietsfabrikanten en een onderzoeksgroep van de Universiteit Twente op gebied van Pervasive Systems. We maken de fiets ‘slim’, zodat de fietsen kunnen communiceren met elkaar en met in beginsel alle andere onderdelen van het verkeerssysteem, bijvoorbeeld met auto’s of met verkeersregelinstallaties. Op deze manier kunnen we de afwikkeling van fietsverkeer verbeteren, maar ook de veiligheid. Het gaat hierbij om verkeersveiligheid, maar ook om veiligheid qua gezondheid.

Nu in coronatijd is dat bijvoorbeeld door te vermijden dat grote groepen wachtende fietsers voor het verkeerslicht staan. Zo willen we fietsers zo min mogelijk laten stoppen, en daarvoor kunnen we de beste snelheid bepalen, maar ook kunnen we ingrijpen in de verkeersregeling. Dan is niet langer het doel om de totale wachttijd te minimaliseren maar eerder het aantal stops, al dan niet uitgesplitst naar richting of doelgroep, zoals de fiets maar ook vrachtverkeer.”

En als we kijken naar het OV?

“Ook bij het openbaar vervoer zien we dat het gebruik ervan in coronatijden is gewijzigd. Wanneer we het aantal passagiers zo goed mogelijk willen spreiden in tijd en ruimte, is inzicht nodig in de bestaande en toekomstige stromen, en ook in de dienstregeling. Hierbij kijken naar het online optimaliseren van de operations. Dus door de inzet van de technologie en wiskundige optimalisatie proberen we het domein van mobiliteit niet alleen te verbeteren, maar zijn we op zoek naar de beste oplossing.”

Wat verwachten jullie van het Connektlidmaatschap?

“Je verwacht natuurlijk van een netwerk dat je elkaar kunt vinden en uiteindelijk dingen samen gaat doen. Connekt heeft heel veel leden en dat is erg aantrekkelijk. Met name omdat het meeste onderzoek in gezamenlijkheid wordt uitgevoerd door academische partijen, industrie en overheden. Het is dan fijn als je al gebruik kunt maken van bestaande connecties. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om samenwerking en samen van gedachten kunnen wisselen over bepaalde ontwikkelingen en het samen optrekken in binnen- en buitenland.”