Terugblik op Lean & Green Summit 2019 i.s.m Factor 6

Op 17 september 2019 was de sfeervolle Gelderland Fabriek in Culemborg het toneel van de Lean & Green Summit 2019. Dit evenement is georganiseerd door Connekt met steun van Topsector Logistiek en Green Deal ZES. De vertegenwoordigers van de circa 120 logistieke bedrijven die aanwezig waren, gingen aan de slag met concrete thema’s en instrumenten die zij direct kunnen toepassen om de Factor 6 opgave voor de logistiek te realiseren. De Topsector Logistiek maakt, onder meer via Lean & Green, deze opgave praktisch en haalbaar voor alle deelnemende organisaties. Naast de bekende technische en brandstofoplossingen, verpakkingen en bundeling, ontsluit Lean & Green nieuwe mogelijkheden om de CO₂-productiviteit in de supply chain te verbeteren. Dankzij meer samenwerking, joint corridors, inzicht in data en datadelen kunnen bedrijven dat doel nog effectiever bereiken.

De Summit startte met een gezamenlijke lunch. Daarna leidde Hans Etman de plenaire sessie, waar hij met Nico Anten, Executive Chairman van Connekt, sprak over de noodzaak en aanpak van CO2-reductie binnen de logistieke sector. Samenwerking is hierin het sleutelwoord, aldus Nico Anten.

Wil je serieus CO2-uitstoot reduceren, dan red je dat niet alleen. Samen kun je echter wel het verschil maken.

Sleutelfactoren: communicatie, vertrouwen, successen delen
Vervolgens ontspon zich een geanimeerde discussie met de panelleden Marielle van Spronsen, PostNL, Roy van Verseveld van Vos Transport, John van Heumen van BCTN, Olga den Boer van Lekkerland en Henk van der Wal, Van der Wal Transport. Ook hier kwam het belang van samenwerking om te komen tot CO2-reductie steeds naar voren. Van der Wal: “Samenwerking tussen vervoerders en verladers staat of valt bij communicatie en onderling vertrouwen op alle niveaus van de betrokken organisaties. Dat ontbreekt soms.” Behalve vertrouwen en samenwerking is de bewustwording rond de noodzaak van verduurzaming van belang. Het moet maatschappelijk gedragen worden. Van Heumen: “Deze bewustwording is zeker aan de gang, in ons bedrijf maar ook in de samenleving als geheel.”
In dit verband kwam het aantonen en delen van CO2-prestaties kwam aan de orde. Olga den Boer: “Klanten eisen steeds vaker dat je duurzaam werkt en dat ook inzichtelijk maakt. Hoe doen jullie dat?” Het voorbeeld van Van Spronsen: “Intern deel ik deze successen. De mensen zijn dan ook trots als we een Star behalen, dat is de beloning voor hun inzet op CO2-reductie.”

Marielle van Spronsen van PostNL werd gepresenteerd als de nieuwe L&G ambassadeur, naast de al bestaande ambassadeurs. “Als ambassadeur zal ik het programma binnen en buiten mijn organisatie uitdragen.”

Toegepaste filosofie: met plezier blijven werken aan duurzaamheid
Filosofie zweverig? Filosoof Lammert Kamphuis vertaalt filosofische thema’s naar praktische inzichten die we meteen kunnen toepassen in ons werk Hij gaf inzicht in de vraag ‘Hoe kunnen we met energie en plezier aan de slag blijven met de duurzaamheid in onze sector?’ Hiervoor nam Kamphuis ons mee naar het Japanse eiland Okinawa. De mensen worden daar bovengemiddeld oud en zijn gelukkig. Hoe ze dat doen? Door ikigai, de reden waarom je ’s morgens je bed uit komt. Ikigai is het raakvlak van passie, talent en roeping. Passie, dat is eigenlijk spelen, met plezier en creativiteit dingen doen die het leven leuker en mooier maken. Hoe kun je binnen je organisatie duurzamer werken op een speelse manier, vroeg Kamphuis. Van der Wal Transport heeft bijvoorbeeld een competitie zuinig rijden onder de vrachtwagenchauffeurs. Dat slaat enorm aan, men vindt het leuk en strijdt fanatiek om in de top 10 te komen.
De tweede factor, talent, draait om het delen van je talenten en expertise. Precies wat Lean & Green doet in het netwerk. Irritatie noemde Kamphuis als een vruchtbare voedingsbron voor innovatie: als je je ergens aan ergert, wil je het graag verbeteren. Een levend voorbeeld is het bedrijf ChainCargo, dat het bestelvervoer in kaart brengt uit ergernis over halflege transportmiddelen.
Roeping tenslotte is dat wat de maatschappij nodig heeft. Een duurzame toekomst, met minder CO2-uitstoot. Daarvoor zetten wij allemaal onze talenten en onze passie in. “Alle bijdragen zijn belangrijk. Je bent nooit te klein om iets groots in gang te zetten,” besloot Kamphuis.

De deelnemers aan de Lean & Green Summit konden na een korte pauze kiezen voor een van de drie break out sessies over duurzame voertuigen en brandstoffen, carbon footprintdata en offroad gaan.

Duurzame brandstoffen en voertuigen
Dagvoorzitter Hans Etman leidde een bevlogen deelsessie plaats over het thema ‘brandstoffen en voertuigen’. Henk van der Wal van Van der Wal Transport uit Utrecht deelde zijn zorgen over het gebrek aan snelheid waarmee Europese voertuigfabrikanten elektrische vrachtauto’s ontwikkelen. Hij stoort zich aan het feit dat De Europese Vereniging van Automobielfabrikanten (ACEA), een koepelorganisatie, zich verzet tegen nieuwe normen die de Europese Commissie wil vastleggen voor de CO2-uitstoot van vrachtwagens. Met medestanders is Van der Wal het initiatief Clean Road Transport gestart (www.cleanroadtransport.com), waarvoor organisaties zich kunnen aanmelden om een gezamenlijk geluid richting de fabrikanten te laten horen.
Chris van Dijk van RAI Vereniging en Henry Steenbergen van de Rabobank pleitten voor een ketenbenadering en het duurder maken van transport, waar de marges en rendementen flinterdun zijn. Ook gingen er stemmen op voor CO2-beprijzing, bijvoorbeeld door het verhogen van de brandstofprijzen in de EU. Op dit moment ontbreekt een business case voor elektrische voertuigen, stelde Steenbergen. Hierdoor is financiering van dit type voertuigen lastig. Tot de voertuigtechniek voor elektrisch en/of waterstof voor zware voertuigen is doorontwikkeld, valt er nog veel winst te halen door plannings- en efficiëntieverbeteringen in het transport.
Tot slot presenteerde Ronald Schoo namens zes consortiumpartners de belangrijkste bevindingen uit het rapport ‘Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen in stadslogistiek’ dat in opdracht van de Topsector Logistiek is opgesteld voor voorbeeldregio Groot-Amsterdam (https://topsectorlogistiek.nl/2019/08/13/grote-kansen-elektrische-stadslogistiek). Hieruit blijkt dat elektrische stadslogistiek grote kansen biedt. Er is nu al veel operationeel en financieel haalbaar, al zijn de oplossingen sectorspecifiek.
We kijken terug op een goede sessie met stevige inhoudelijke discussies die veel inspiratie en inzichten biedt om aan de slag te gaan. Opvolgend hieraan vindt op donderdag 26 september een Connekt Talk plaats in Delft: een interactief event over de alternatieven voor fossiele brandstof en batterijen.

Data, essentieel om de juiste maatregelen te kunnen nemen
De datasessie stond in het teken van carbon footprint data en de tool BigMile. De grootste vraag bij het publiek is: Hoe kom je aan de juiste informatie zoals brandstofverbruik en afgelegde kilometers? Met name als er veel gebruik wordt gemaakt van subcontractors die vaak niet open staan om data te delen?
Een mogelijke oplossing is het gesprek aangaan met de subcontractors. Geef aan waarom de data zo belangrijk is en zorg dat je een samenwerking aangaat omtrent duurzaamheid.
Wim de Goffau van Districon gaf aan dat er 3 data-elementen nodig zijn voor de juiste analyse in BigMile, namelijk; Lading, Liters (brandstof) en Locatie (van waar naar waar). Zijn deze data niet of niet alle drie beschikbaar, dan kan gebruik worden gemaakt van kengetallen of KPI’s. BigMile kan met een kleine hoeveelheid data de CO2 uitstoot berekenen. Iedereen kan dus meedoen!
Vervolgens gaf Marielle van Spronsen aan hoe PostNL BigMile gebruikte om hun uitstoot terug te dringen. Tussen 2007 en 2017 heeft PostNL hun uitstoot met 57% verminderd. In 2030 wil PostNL in de hele Benelux emissievrij kunnen bezorgen. De doelstellingen die hiervoor zijn opgesteld, worden gemonitord via BigMile.
PostNL probeert ook verder te kijken dan alleen voertuigen schoner te maken. De ontwikkeling op het gebied van voertuigen gaat niet snel genoeg dus er moesten andere oplossingen komen. Zo zijn zij bezig om het inpakproces zo efficiënt mogelijk te maken zodat er minder lucht in de pakketjes zit. Ook werkt PostNL samen met andere bezorgers om het aantal inefficiënte ritten (zoals met halflege busjes) te verminderen. De 20% inefficiëntste ritten zorgen namelijk voor 40% van de CO2-uitstoot. Hier valt dus veel winst te behalen.
Leon Simons sloot af met vier inspirerende praktijkcases over hoe bedrijven hun CO2-uitstoot hebben teruggebracht door de inzet van BigMile. Met BigMile krijgen alle bedrijven nu al inzicht in hun footprint, maar ook in hun verbeterpotentieel. Dat draagt niet alleen bij de CO2-reductie, maar biedt ook financiële voordelen.

Off-Road gaan, hoe doe je dat?
Een van de meest effectieve Lean & Green maatregelen, die perfect past in de Factor 6 productiviteitsverbetering, is om ‘Off-Road’ te gaan oftewel de stap richting synchromodaliteit. Verladers en vervoerders met dezelfde herkomst en bestemming, bundelen naast hun volumes ook hun kennis, ervaring, creativiteit en ondernemerschap om tot kansrijke transportoplossingen en doorbraken op (inter)nationale transportroutes te komen.
Zo ontstonden de Joint Corridors Moerdijk – Wroclac , Venlo-Chongqing, Tilburg – Antwerpen, Tilburg -Rzepin, Corridor Nijmegen-Hull, North West Central Corridor, CoolrailSpain, en de West-Brabant Corridor. Sjoerd Sjoerdsma (Noord West Connect): “Binnen de North West Central Corridor werken de havens van Rotterdam en Amsterdam samen. Een onwaarschijnlijke, maar ijzersterke combinatie. De betrouwbaarheid over het water is meer dan 95%. De partijen binnen de corridor maken het waar. Binnen de corridor is het vervoer ‘op wielen’ met 50% gereduceerd.”
Hoe moeilijk is het voor een verlader om Off-Road te gaan? Ruben Nolles (Moonen Packaging): “We zijn begin dit jaar begonnen met een testzending op de Joint Corridor Tilburg-Rzepin. Die was meteen op tijd en de prijs was ook nog eens beter. Voor ons is transport per trein ideaal, het is betrouwbaar en het is niet erg als ons karton koud aankomt.”

Verladers en vervoerders, die Off-Road willen gaan, worden ondersteund door regionale programmamanagers en Off-Road Runners (studenten van BUAS, Hogeschool Rotterdam en Zeeland en de HAN). De Off-Road Runners van nu zijn de transport inkopers van de toekomst!
Waarom is het van belang dat meer wegvervoerders van de weg gaan? Roy van Verseveld (Vos Deventer): “Je kunt niet anders, met de congestie en klimaatdoelstellingen, moet je naar andere oplossingen kiezen dan alleen weg.” John van Heumen (BCTN) sloot de sessie af: “Over 10 jaar, vaart ons schip al jaren op de Joint Corridor Nijmegen-Hull en kunnen we zo zero emissie de oversteek maken.”

Bedankt
De Summit werd afgesloten met een gezellige netwerkborrel. Wij kijken terug op een geslaagde bijeenkomst en danken alle deelnemers voor hun aanwezigheid en inzet tijdens deze middag. Uit de enthousiaste reacties blijkt dat de Lean & Green Summit in deze vorm zeker voor herhaling vatbaar is. Op 15 oktober 2020 vindt de volgende Lean & Green Summit plaats. Wij houden jullie op de hoogte.